lentepegels

En wederom was het en witte wereld toen we de gordijnen open trokken deze week. Het is sinds 20 maart 12:02 officieel lente maar buiten in de natuur is er schijnbaar nog niets van te zien.
IJspegeltjes vertonen zich in al hun koude pracht en als ik de weersverwachting mag geloven blijft dit ook nog wel een tijdje.
Komt mooi uit want dan kun je het volgende verschijnsel met eigen ogen aanschouwen (als het toch nog zo koud blijft kun je er net zo goed de mooie kanten van proberen te zien).
IJspegels zijn tijdens het groeien min of meer hol. Van buiten stroomt het water naar de punt van deze holle pegel en daar bevriest hij, dit levert stollingswarmte op die door het midden van de pegel wordt afgevoerd naar boven.

Pas als het langer en harder vriest en er geen smeltwater meer aan de buitenkant van de pegel naar beneden loopt zal het midden ook bevriezen.
In het midden van de pegel zie je vaak luchtbelletjes, logisch bekeken is dit niet mogelijk want een ijspegel groeit doordat een nog niet bevroren waterdruppel onderaan de pegel alsnog bevriest. In die druppel zie je nog geen luchtbelletjes.
Deze luchtbelletjes zijn het gevolg van in het water opgelost lucht dat bij het bevriezen niet in de ijskristallen passen, aan de buitenkant van de pegel kan dit lucht ontsnappen maar in de binnenkant niet, vandaar de lijn luchtbelletjes in het midden van de pegel.

Ja ja er komt nog heel wat natuurkunde bij kijken voordat je een fatsoenlijke pegel aan de dakrand hebt hangen.